Bệnh nhân Lao hưởng lợi từ Quỹ toàn cầu phòng chống lao với tổng kinh phí gần 64 triệu USD, trong kế hoạch giai đoạn 2024-2026

Quỹ Toàn cầu là cơ chế tài chính đa phương nhằm mục tiêu chấm dứt ba bệnh HIV/AIDS, lao và sốt rét.

63,8 triệu đô mà quỹ này dành cho phòng chống lao trong các năm 2024 – 2026 là con số phản ánh quyết tâm chấm dứt dịch tễ lao phổi mạnh mẽ trên thế giới, đặc biệt là tại 30 quốc gia với gánh nặng lao cao nhất thuộc Châu Á, Thái Bình Dương và Châu trong bối cảnh 86-90% số lượng ca lao mới, lao liên quan đến HIV và lao đa kháng thuốc/kháng rifampicin (MDR/RR-TB) toàn cầu đều tập trung tại các quốc gia này.  

Xếp thứ 11 trong danh sách, Việt Nam liên tục gồng mình đang đối mặt và giải quyết các thách thức gây ra bởi lao, căn bệnh truyền nhiễm có tỷ lệ tử vong cao nhất. Trong đó, rào cản lớn nhất là cắt đứt nguồn lây trong cộng đồng thông qua sàng lọc. Tuy nhiên, trên thực tế, khâu sàng lọc đang là mắt xích yếu nhất trong chuỗi phát hiện, chẩn đoán, chữa trị lao phổi, kèm theo nhiều chi phí và nguồn lực. 

Việc áp dụng AI được xác định là “cứu cánh” trọng tâm, mũi nhọn công nghệ mới với khả năng phát hiện chính xác, chủ động tại cộng đồng, cơ sở y tế, tăng cường vai trò của hệ thống y tế cơ sở, hướng đến chấm dứt bệnh lao vào năm 2035, dẫn nguồn Bộ Y Tế.

Tăng cường tỷ lệ phát hiện lao phổi  

Trên thực tế, việc đầu tư vào AI đã giúp phát hiện thêm số lượng không nhỏ các ca nghi lao phổi, tái phát lao trong nhiều lần sàng lọc tại các tỉnh thành ở Việt Nam. Hầu hết các phần mềm trí tuệ nhân tạo (AI), như DrAid™ Lao Phổi, đều đã được đánh giá kĩ càng về chất lượng bởi các tổ chức độc lập được Tổ chức Y tế thế giới ủy quyển như FIND, hay FIT, với độ chính xác độ trên 93% (Như sản phẩm DrAid™ Lao Phổi bởi VinBrain). 

AI vừa tránh bỏ sót, vừa san phẳng các yếu tố chủ quan có thể kể đến như: trình độ chuyên môn lâm sàng không đồng đều của bác sĩ chuyên khoa Chẩn đoán hình ảnh và phổi, vấn đề tâm lý các bác sĩ.. hay các yếu tố khách quan như tiếp cận tiến bộ khoa học không đồng đều tại các vùng miền.  

AI còn được coi là trợ thủ đắc lực trong sàng lọc đối tượng bệnh nhi, bởi lượng vi khuẩn lao trong nước bọt, đờm của trẻ thường thấp nên việc chẩn đoán cũng phức tạp hơn do vậy nếu được phát hiện sớm và độc lập bởi AI sẽ giúp các em được kịp thời chữa trị.  

Xóa bỏ rào cản tiếp cận Y tế 

Với các xe X-quang kỹ thuật số lưu động được sử dụng trong các buổi sàng lọc tại các tỉnh vùng sâu vùng xa, phần mềm AI là sáng chế mới, mang tính toàn diện để xử lý số lượt lớn người dân thăm khám với lượng bác sĩ hạn chế. 

Tăng sự bình đẳng trong việc tiếp nhận sàng lọc 

AI là công cụ giảm thiểu kì thị tiếp xúc với nhóm đối tượng nguy cơ cao, người nhiễm HIV, người sử dụng ma túy, người nghèo đói, có hoàn cảnh sống nghèo nàn hay không có nơi sinh sống cố định, những người sống và làm việc tại các môi trường tập trung kéo dài như thợ mỏ hay các nhà tù, và các tình trạng lâm sàng khác, chẳng hạn như bệnh tiểu đường, người suy dinh dưỡng.  

AI mở ra cơ hội cho mọi người dân đều được sử dụng dịch vụ y tế mới nhất, chất lượng cao, gia tăng sự bình đẳng trong việc tiếp cận y tế.  

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức mà chỉ có nguồn kinh phí lớn mới giải quyết được, giải quyết vấn đề ở khâu chữa trị như:  

• Hỗ trợ chi phí lớn cho đối tượng bệnh nhân lao mất sức lao động. 
• Hỗ trợ cho các bênh nhân không có khả năng chi trả chi phí điều trị kéo dài, chi phí thuốc đi kèm Hỗ trợ các bệnh nhân đồng mắc các bệnh khác như HIV, ung thư phổi, phổi mạn tính, tắc nghẽn vv...  
• Hỗ trợ cho các bác sĩ, những người làm việc trong các chuyên ngành truyền nhiễm.